Bài 14. Giải quyết vấn đề SVIP

1. Giải quyết vấn đề

a) Các bước giải quyết vấn đề

• Bước 1: Tìm hiểu vấn đề:
• • Đây là bước đầu tiên và rất quan trọng. Ở bước này, cần xác định rõ ràng những thông tin đã có (dữ liệu đầu vào) và kết quả mong muốn (đầu ra) là gì.
  • Mục tiêu là để hiểu vấn đề một cách chính xác, tránh hiểu sai dẫn đến giải sai.
  • Ví dụ: Tính diện tính hình chữ nhật.
• • • Yếu tố đã cho: chiều dài, chiều rộng.
    • Kết quả cần đạt: diện tích hình chữ nhật.
• Bước 2: Phân tích vấn đề
• • Sau khi hiểu rõ vấn đề, chia nhỏ vấn đề lớn thành những phần nhỏ hơn, đơn giản hơn để dễ dàng giải quyết từng phần một.
  • Mục tiêu của bước này là làm cho vấn đề trở nên rõ ràng hơn, từ đó tìm được cách tiếp cận hiệu quả
  • Ví dụ: Với bài toán tính diện tích hình chữ nhật:
• • • Xác định công thức cần dùng (diện tích = chiều dài × chiều rộng).
    • Xác định cách nhập dữ liệu (từ bàn phím, từ file,...).
    • Cách hiển thị kết quả.
• Bước 3: Lựa chọn giải pháp
• • Sau khi đã phân tích, sẽ có một số cách tiếp cận khác nhau. Bước này là chọn cách giải quyết tối ưu hoặc phù hợp nhất (dựa trên các tiêu chí như: đơn giản, nhanh, dễ thực hiện, hiệu quả...).
  • Ví dụ: Có thể viết chương trình bằng nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau, nhưng em chọn Python vì nó ngắn gọn và dễ hiểu.
• Bước 4: Trình bày giải pháp
• • Là việc mô tả hoặc viết lại cách giải một cách rõ ràng, logic, dễ hiểu, sao cho người khác (hoặc chính bạn sau này) có thể hiểu và áp dụng được giải pháp mà không nhầm lẫn.
  • Có thể trình bày bằng văn bản, sơ đồ, lưu đồ thuật toán, hoặc viết thành mã nguồn.
  • Ví dụ: Bạn viết một đoạn mã Python có chú thích rõ ràng, giúp người khác dễ hiểu logic xử lý.
• Bước 5: Thực hiện và đánh giá kết quả
• Thực hiện giải pháp là áp dụng giải pháp đã lựa chọn để giải quyết vấn đề trong thực tế.
• Đánh giá kết quả là kiểm tra xem kết quả đạt được có đúng với yêu cầu hay không, từ đó rút ra bài học hoặc điều chỉnh giải pháp nếu cần.

2. Trình bày giải pháp

• Phương pháp giải quyết vấn đề (hay giải pháp) có thể được mô tả dưới dạng thuật toán bằng phương pháp liệt kê các bước hoặc bằng sơ đồ khối.
• Ví dụ: Thuật toán pha trà
• • Bằng phương pháp liệt kê các bước:
  • • Bước 1: Chuẩn bị trà, nước sôi, chén.
    • Bước 2: Tráng ấm, chén bằng nước sôi.
    • Bước 3: Cho trà vào ấm.
    • Bước 4: Rót nước sôi vào ấm và đợi khoảng 3 - 4 phút.
    • Bước 5: Rót trà ra chén để mời khách.

• • Bằng sơ đồ khối: