Lý thuyết Bài 2. Địa hình Việt Nam (phần 4) SVIP

III. ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ PHÂN HOÁ ĐỊA HÌNH ĐỐI VỚI TỰ NHIÊN VÀ KHAI THÁC KINH TẾ

1. Đối với phân hoá tự nhiên

Lược đồ địa hình Việt Nam

- Địa hình chủ yếu là đồi núi thấp → bảo toàn tính nhiệt đới của thiên nhiên.

- Ở vùng núi, thiên nhiên phân hoá theo đai cao:

+ Đai nhiệt đới gió mùa: rừng mưa nhiệt đới, đất fe-ra-lit.

+ Đai cận nhiệt gió mùa: rừng lá rộng cận nhiệt, đất fe-ra-lit giàu mùn.

+ Đai ôn đới gió mùa: thực vật ôn đới, đất mùn thô.

- Một số dãy núi có vai trò bức chắn địa hình:

+ Hoàng Liên Sơn: làm suy yếu gió mùa Đông Bắc ở Tây Bắc.

+ Trường Sơn: tạo hiệu ứng phơn, khác biệt mùa mưa giữa hai sườn.

+ Bạch Mã: ranh giới khí hậu Bắc – Nam.

2. Đối với khai thác kinh tế

Mỗi khu vực địa hình đều có thế mạnh và hạn chế riêng, khai thác phù hợp sẽ hướng đến phát triển bền vững.

a. Khu vực đồi núi

* Thế mạnh:

- Nông – lâm nghiệp: nguồn lâm sản phong phú, thuận lợi trồng cây công nghiệp lâu năm, cây ăn quả, chăn nuôi gia súc lớn.

Đồi trồng cây hồi ở Lạng Sơn

- Công nghiệp: giàu khoáng sản, tiềm năng thủy điện lớn.

- Du lịch: cảnh quan đẹp, khí hậu mát mẻ.

* Hạn chế:

- Địa hình chia cắt làm giao thông khó khăn, nhiều thiên tai (lũ quét, sạt lở).

b. Khu vực đồng bằng

* Thế mạnh:

- Địa hình bằng phẳng, đất màu mỡ, nước dồi dào, dân cư đông → thuận lợi nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ.

+ Hình thành vùng trọng điểm lúa, thực phẩm, chăn nuôi, thủy sản (Đồng bằng sông Hồng, Đồng bằng sông Cửu Long).

+ Hình thành nhiều trung tâm kinh tế lớn (Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ,…).

Một góc TP. Hồ Chí Minh - trung tâm kinh tế lớn hàng đầu cả nước

* Hạn chế:

- Lịch sử khai thác lâu đời, dân cư đông → suy thoái tài nguyên, ô nhiễm môi trường.

c. Vùng biển và thềm lục địa

* Thế mạnh:

- Khai thác, nuôi trồng thủy sản và làm muối (Nam Trung Bộ).

Làm muối trở thành nghề truyền thống lâu đời của người dân ven biển Nam Trung Bộ

- Giao thông vận tải biển: nhiều vũng, vịnh xây dựng cảng nước sâu (Cái Lân, Chân Mây, Vân Phong,…).

- Khai thác năng lượng: dầu khí, gió, thủy triều.

- Du lịch biển – đảo: nhiều bãi tắm đẹp, đảo phong cảnh hấp dẫn (Sầm Sơn, Mỹ Khê, Phú Quốc, Côn Đảo,…).

* Hạn chế:

- Chịu tác động thiên tai (bão, sạt lở bờ biển).

⇒ Cần bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học.