🌿 Trả lời:

Trong đoạn thơ trên, màu sắc của dòng sông thay đổi theo từng thời điểm trong ngày:

• Buổi sáng, khi nắng vừa lên, dòng sông mặc áo lụa đào thướt tha → sông có màu hồng nhẹ của ánh bình minh.
• Buổi trưa, trời cao và sáng, sông mặc áo xanh như là mới may → sông mang màu xanh trong trẻo của bầu trời.
• Buổi chiều, khi hoàng hôn buông xuống, sông cài lên màu áo hây hây ráng vàng → sông nhuộm màu vàng ấm áp của ráng chiều.

👉 Như vậy, màu sắc của dòng sông thay đổi từ hồng → xanh → vàng, thể hiện vẻ đẹp dịu dàng, duyên dáng và sống động của dòng sông quê hương trong suốt một ngày.

Dưới đây là đoạn văn mẫu tả lại hình ảnh con sông quê hương, dựa vào đoạn thơ trong bài “Dòng sông mặc áo” của Nguyễn Trọng Tạo 👇

🌿 Đoạn văn mẫu

Dòng sông quê em thật đẹp và duyên dáng biết bao! Buổi sáng, khi mặt trời vừa lên, sông như một cô gái điệu đà mặc áo lụa đào thướt tha, ánh hồng của bình minh trải nhẹ trên mặt nước lung linh. Đến trưa, trời trong xanh, dòng sông lại thay chiếc áo xanh mới may, hiền hòa trôi giữa đôi bờ rợp bóng tre. Rồi khi chiều chiều thơ thẩn bóng mây, sông lại cài lên màu áo hây hây ráng vàng, ánh hoàng hôn làm mặt nước sáng rực, óng ả như dát vàng. Dòng sông quê hương cứ thế thay áo theo từng thời khắc trong ngày, lúc nào cũng dịu dàng, mềm mại và đầy sức sống, khiến ai ngắm nhìn cũng thấy lòng mình ấm áp, yêu thương.

Dưới đây là bài văn cảm nhận mẫu (phù hợp với học sinh THCS) về đoạn thơ trong bài “Dòng sông mặc áo” của Nguyễn Trọng Tạo 👇

🌿 Bài văn cảm nhận

Trong bài thơ “Dòng sông mặc áo”, nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo đã mượn hình ảnh dòng sông để gửi gắm tình yêu tha thiết với thiên nhiên quê hương. Đoạn thơ:

“Dòng sông mới điệu làm sao
Nắng lên mặc áo lụa đào thướt tha
Trưa về trời rộng bao la
Áo xanh sông mặc như là mới may”

gợi lên vẻ đẹp mềm mại, duyên dáng của dòng sông trong những thời khắc khác nhau của một ngày.

Tác giả đã sử dụng biện pháp nhân hoá thật tài tình, khiến dòng sông như một cô gái điệu đà, biết “mặc áo lụa đào thướt tha” khi nắng sớm lên, rồi lại thay “áo xanh như mới may” khi trưa về. Hình ảnh ấy không chỉ cho thấy vẻ đẹp biến đổi của dòng sông mà còn thể hiện cái nhìn tinh tế, yêu thương của nhà thơ trước cảnh vật quê hương.

Qua những vần thơ nhẹ nhàng, uyển chuyển, ta cảm nhận được tâm hồn nhạy cảm và giàu cảm xúc của tác giả, cùng vẻ đẹp dịu dàng, quyến rũ của thiên nhiên Việt Nam. Dòng sông không còn là cảnh vật vô tri mà trở nên sống động, có hồn, có cảm xúc như một người bạn thân thiết của con người.

Đoạn thơ ngắn nhưng chan chứa cảm xúc, giúp ta thêm yêu quê hương, yêu những dòng sông bình dị đã gắn bó với cuộc sống con người bao đời.

Câu thơ:
“Dòng sông mới điệu làm sao
Nắng lên mặc áo lụa đào thướt tha.”

🔹 Bước 1: Tách các từ trong câu

Dòng | sông | mới | điệu | làm | sao |
Nắng | lên | mặc | áo | lụa | đào | thướt | tha

→ Tổng cộng: 15 từ đơn.

🔹 Bước 2: Xác định từ phức

• Từ phức là từ gồm hai hoặc nhiều tiếng có nghĩa tạo thành một đơn vị nghĩa mới (gồm từ ghép và từ láy).

Trong câu này, ta có:

1. Dòng sông → từ ghép (chỉ con sông, không phải “dòng” riêng lẻ).
2. Thướt tha → từ láy (hai tiếng láy âm, diễn tả dáng vẻ mềm mại, duyên dáng).

✅ Kết luận:

👉 Trong hai câu thơ trên có 2 từ phức là:
“dòng sông” và “thướt tha.”

Dưới đây là bài văn mẫu tả vẻ đẹp của dòng sông quê hương trong một buổi chiều tà, dựa theo đoạn thơ “Bè trôi sông La”:

🩵 Bài văn mẫu: Tả vẻ đẹp của dòng sông quê hương trong một buổi chiều tà

Chiều tà, dòng sông La quê em hiện lên thật hiền hòa và thơ mộng. Mặt sông phẳng lặng như tấm gương khổng lồ, soi bóng mây trời đang dần nhuộm đỏ bởi hoàng hôn. Dòng nước trong veo như ánh mắt của người con gái dịu dàng, phản chiếu ánh nắng cuối ngày lung linh, óng ả.

Hai bên bờ, những hàng tre đứng yên lặng, tỏa bóng xuống mặt nước. Những tàu lá tre mướt xanh như hàng mi cong đang khẽ rung rinh trong gió chiều. Tiếng chim gọi bầy vang lên xa xa, hòa cùng tiếng gió xào xạc tạo nên bản nhạc nhẹ nhàng, êm ả.

Xa xa, vài chiếc thuyền nhỏ lững lờ trôi, khói bếp từ những mái nhà bên sông bay lên mỏng manh, quyện cùng màu trời tím nhạt. Cảnh vật như chìm trong sự yên bình, thơ mộng đến lạ thường.

Em yêu biết bao dòng sông quê hương – nơi đã gắn bó với tuổi thơ em, nơi mỗi buổi chiều tà lại hóa thành một bức tranh đẹp và ấm áp đến nao lòng.

ê nhầm để gửi lại

✅ Câu thơ sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh là:

“Lúa chín là nắng của đồng
Trái thị, trái hồng là nắng của cây.”
(Lê Hồng Thiện)

🟡 Giải thích:

• Tác giả so sánh:
• • “Lúa chín” với “nắng của đồng”
  • “Trái thị, trái hồng” với “nắng của cây”
• Dấu hiệu nhận biết: có từ “là” dùng để so sánh ẩn (so sánh ngầm), nhằm làm nổi bật vẻ đẹp rực rỡ, ấm áp của mùa vàng và hoa trái quê hương.

Ba câu còn lại sử dụng nhân hoá hoặc miêu tả, không phải so sánh.

✅ Câu thơ sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh là:

“Lúa chín là nắng của đồng
Trái thị, trái hồng là nắng của cây.”
(Lê Hồng Thiện)

🟡 Giải thích:

• Tác giả so sánh:
• • “Lúa chín” với “nắng của đồng”
  • “Trái thị, trái hồng” với “nắng của cây”
• Dấu hiệu nhận biết: có từ “là” dùng để so sánh ẩn (so sánh ngầm), nhằm làm nổi bật vẻ đẹp rực rỡ, ấm áp của mùa vàng và hoa trái quê hương.

Ba câu còn lại sử dụng nhân hoá hoặc miêu tả, không phải so sánh.

Những dòng có sử dụng biện pháp nhân hoá là:

👉
“Côn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.”

và

👉
“Dòng sông mới điệu làm sao
Nắng lên mặc áo lụa đào thướt tha.”

✅ Giải thích:

• “Suối chảy rì rầm” được so sánh, ví như “tiếng đàn cầm”, khiến con suối như có tâm hồn, biết tạo ra âm nhạc → nhân hoá.
• “Dòng sông mới điệu làm sao / Nắng lên mặc áo lụa đào thướt tha”: dòng sông được gán cho hành động “mặc áo”, “điệu” – vốn là hành động và tính cách của con người → nhân hoá.

Hai dòng còn lại:

• “Trên trời mây trắng như bông / Ở dưới cánh đồng bông trắng như mây.” → chỉ có so sánh, không phải nhân hoá.
• “Trẻ em như búp trên cành / Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.” → so sánh trẻ em với búp non, không phải nhân hoá.

ấn nhầm☹