"Anh Lộc ơi, em thật sự khâm phục tấm lòng hiếu thảo và sự dũng cảm của anh. Anh đã không ngần ngại hy sinh một phần cơ thể để giành lại sự sống cho mẹ — một việc làm cao cả, thể hiện tình yêu thương vô điều kiện mà bất cứ ai nghe cũng phải xúc động. Em mong anh luôn mạnh khỏe, mẹ anh sớm hồi phục và gia đình anh mãi tràn đầy hạnh phúc. Anh chính là tấm gương sáng cho tụi em học tập và noi theo!"

Văn bản “Trái đất - Cái nôi của sự sống” giúp chúng ta hiểu rằng Trái Đất là nơi duy nhất có đủ điều kiện cho sự sống phát triển. Tuy nhiên, hiện nay môi trường sống đang bị đe dọa bởi chính con người. Vì thế, mỗi người cần có ý thức bảo vệ Trái đất bằng những hành động thiết thực để giữ gìn sự sống cho muôn loài.

I/ Đọc hiểu

Câu 1:

   Nội dung chính của đoạn văn là ca ngợi lối sống giản dị, đức tính chăm chỉ và tinh thần tự lập suốt đời của Bác Hồ. Dù làm việc lớn hay nhỏ, Bác luôn tự tay làm mọi việc khi có thể, thể hiện sự khiêm nhường, gần gũi và giản dị trong cả cuộc sống lẫn công việc.

Câu 2:

Phép liệt kê có trong đoạn văn:

   Từ việc rất lớn như việc cứu nước, cứu dân đến việc rất nhỏ như trồng cây trong vườn, viết một bức thư cho một đồng chí, nói chuyện với các cháu miền Nam, đi thăm nhà tập thể của công nhân, từ nơi làm việc đến phòng ngủ, nhà ăn...

Công dụng:

   Phép liệt kê giúp nhấn mạnh sự chăm chỉ, tận tụy của Bác Hồ đối với mọi công việc, dù là việc lớn hay nhỏ, từ đó làm nổi bật đức tính giản dị, siêng năng và gần gũi của Người.

Câu 3:

Ví dụ về câu có phép liệt kê:

   Trong giờ học, em luôn chú ý nghe giảng, chăm chỉ ghi bài, tích cực phát biểu ý kiến, hoàn thành bài tập đúng hạn.

→ Phép liệt kê: nghe giảng, ghi bài, phát biểu ý kiến, hoàn thành bài tập.

II/ Tạo lập văn bản

Câu 1:

   Giản dị là một đức tính rất cần thiết trong cuộc sống, đặc biệt là đối với học sinh hiện nay. Giản dị giúp chúng ta biết sống tiết kiệm, không phô trương, không chạy theo những thứ xa hoa, phù phiếm. Một học sinh giản dị sẽ luôn biết quý trọng giá trị thực sự của tri thức và tình cảm, không để bản thân bị cuốn vào những thứ vô bổ, hình thức. Đức tính này giúp ta có lối sống trong sáng, lành mạnh, tạo nền tảng cho sự trưởng thành vững vàng. Ngoài ra, người giản dị cũng dễ được thầy cô, bạn bè yêu mến, tin tưởng. Trong thời đại công nghệ, khi nhiều bạn trẻ chạy theo vật chất, sống giản dị chính là cách để giữ vững bản thân, tập trung học tập và phát triển nhân cách tốt đẹp.

Câu 2:

Bài văn giải thích câu tục ngữ: “Thương người như thể thương thân”

   Tục ngữ Việt Nam có câu: “Thương người như thể thương thân”, đó là lời nhắc nhở sâu sắc về lòng nhân ái và sự đồng cảm giữa con người với nhau. Ý nghĩa của câu tục ngữ muốn khuyên ta rằng, hãy yêu thương người khác giống như cách ta yêu thương và chăm sóc chính bản thân mình. Trong cuộc sống, ai cũng có lúc gặp khó khăn, hoạn nạn; khi ấy, sự sẻ chia, giúp đỡ của người khác chính là nguồn động viên lớn lao giúp ta vượt qua. Nếu mỗi người đều biết quan tâm, đồng cảm, sống vị tha và yêu thương, xã hội sẽ trở nên tốt đẹp và hạnh phúc hơn. Ngay trong học đường, học sinh cần biết giúp đỡ bạn bè, chia sẻ bài học, động viên khi bạn gặp khó khăn, hay đơn giản chỉ là lời hỏi thăm khi bạn buồn. Tình yêu thương là sợi dây gắn kết mọi người lại với nhau, làm cho cuộc sống trở nên ý nghĩa và trọn vẹn hơn. Vì vậy, hãy luôn “thương người như thể thương thân” để xây dựng một cộng đồng ấm áp, nhân văn và đầy tình người.

Mục đích của cuộc khởi nghĩa Lý Bí (năm 542) là:

-  Lật đổ ách đô hộ của nhà Lương (Trung Quốc) đang áp bức, bóc lột nhân dân ta.

 - Giành lại độc lập dân tộc, khôi phục quyền tự chủ cho đất nước.

 - Xây dựng một nhà nước độc lập, do người Việt tự cai trị, với ý thức dân tộc mạnh mẽ và khát vọng tự chủ.

   Cuộc khởi nghĩa đã thành công bước đầu, lập nên nhà nước Vạn Xuân (năm 544), khẳng định ý chí và bản lĩnh dân tộc ta từ rất sớm trong lịch sử. Đây là một trong những biểu tượng tiêu biểu của tinh thần yêu nước, không cam chịu làm nô lệ cho ngoại bang.

Câu 1 (0,5 điểm):

   Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản là biểu cảm kết hợp với tự sự và miêu tả.

→ Chủ yếu là biểu cảm, thông qua hình ảnh thơ giàu cảm xúc, thể hiện nỗi lòng của người lính trong chiến tranh.

Câu 2 (0,5 điểm):

   Nhân vật trữ tình trong văn bản là người lính – người cắt dây thép gai.

→ Đây là người trực tiếp tham gia vào cuộc kháng chiến, thể hiện tấm lòng yêu nước, yêu hòa bình, khát khao thống nhất đất nước.

Câu 3 (1,0 điểm):

Hình thức của văn bản:

- Được viết dưới hình thức thơ tự do, ngôn ngữ phóng khoáng, giàu chất tượng trưng và biểu tượng.

- Kết cấu gồm hai phần rõ ràng (I và II) thể hiện quá trình cảm xúc và hành động của nhân vật trữ tình.

- Các hình ảnh thơ như “con cò”, “dây thép gai”, “cây nhựa chảy”, “con sông gãy” mang tính biểu tượng cao.

Câu 4 (1,0 điểm):

Mạch cảm xúc của văn bản:

Phần I: Gợi nỗi đau chia cắt, tàn phá của chiến tranh (hàng rào thép gai – tượng trưng cho chia cắt, con cò không bay được – biểu tượng của tự do bị cản trở).

Phần II: Mở ra hy vọng, hành động giải phóng, khắc phục chia cắt – thể hiện qua việc “cắt dây thép gai”, phục hồi nhịp cầu, con sông, cánh cò trở lại → đất nước đang được hàn gắn.

→ Mạch cảm xúc đi từ đau thương, tiếc nuối đến hành động mạnh mẽ và hy vọng về tương lai đoàn tụ, thống nhất.

Câu 5 (1,0 điểm):

Thông điệp ý nghĩa nhất:

- Văn bản gửi gắm thông điệp về sức mạnh của con người trong việc vượt qua chia cắt, đau thương để hướng tới đoàn kết và hòa bình.

→ Với bản thân em, đó là lời nhắc nhở phải biết trân trọng hòa bình, biết sống nhân ái, dũng cảm hành động để gắn kết mọi người và làm cho cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.

🌿 1. Mối quan hệ giữa thực vật và động vật

- Thực vật (rừng, cây cối, cỏ…) là nguồn thức ăn và nơi ở của nhiều loài động vật như voi, nai, khỉ, chim chóc, côn trùng…

- Động vật lại góp phần phát tán hạt giống, thụ phấn cho cây (như ong, bướm, chim), giúp thực vật sinh trưởng và phát triển.

- Một số loài động vật ăn thực vật, giữ cân bằng quần thể cây rừng, từ đó tạo sự ổn định cho hệ sinh thái.

🌱 2. Mối quan hệ giữa sinh vật và các yếu tố tự nhiên (khí hậu, đất, nước...)

- Khí hậu Đắk Lắk mang tính chất nhiệt đới gió mùa, nắng nhiều, mưa theo mùa ⇒ rất thích hợp cho rừng khộp, cà phê, cao su, hồ tiêu phát triển.

- Đất đỏ bazan màu mỡ, giữ ẩm tốt ⇒ thuận lợi cho cây công nghiệp và cây rừng sinh trưởng ⇒ cung cấp môi trường sống cho sinh vật.

- Sông suối, hồ tự nhiên như hồ Lắk, sông Sêrêpôk ⇒ nguồn nước nuôi dưỡng cả thực vật lẫn động vật  giúp hình thành nhiều khu vực sinh thái đặc trưng.

- Các yếu tố tự nhiên này cùng sinh vật tạo nên chuỗi liên kết sinh học: cây hấp thụ CO₂ – nhả O₂ – động vật sử dụng O₂ – thải CO₂…

🌏 3. Một số đặc điểm nổi bật ở Đắk Lắk

- Có Vườn quốc gia Yok Đôn, là nơi bảo tồn rừng khộp duy nhất ở Việt Nam, với hệ sinh thái đặc biệt của rừng khô nhiệt đới.

- Động vật quý như voi rừng, bò tót, công, hươu, nai… sinh sống ở đây tạo nên sự đa dạng sinh học.

- Tuy nhiên, nạn phá rừng, khai thác gỗ, săn bắt trái phép đang làm hệ sinh thái mất cân bằng ⇒ cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.

✅ Kết luận:

   Mối quan hệ giữa thực vật – động vật – sinh vật với tự nhiên ở Đắk Lắk là một mắt xích sống còn trong hệ sinh thái. Việc bảo vệ rừng, bảo vệ đất – nước – khí hậu cũng chính là bảo vệ sinh vật và bảo vệ chính cuộc sống con người.

Trong hành trình sống và vươn tới ước mơ, con người không thể tránh khỏi những khó khăn, thử thách. Và chính trong những lúc gian nan ấy, sự kiên trì và nỗ lực trở thành chiếc chìa khóa vàng, mở cánh cửa đến thành công và hạnh phúc.

Kiên trì là phẩm chất thể hiện ý chí bền bỉ, không bỏ cuộc dù gặp bao trở ngại. Nỗ lực là quá trình cố gắng, dồn toàn tâm, toàn sức để đạt được điều mình mong muốn. Hai yếu tố này không chỉ là động lực mà còn là nền móng vững chắc giúp con người vượt qua mọi giới hạn của bản thân.

Cuộc sống không trải thảm đỏ cho bất kỳ ai. Từ những người bình thường đến những vĩ nhân, ai cũng từng trải qua vấp ngã. Edison thất bại hàng nghìn lần trước khi phát minh ra bóng đèn. Nguyễn Ngọc Ký – người viết bằng chân – đã trở thành nhà giáo ưu tú, truyền cảm hứng cho biết bao thế hệ học sinh. Họ chính là minh chứng sống cho sức mạnh của sự bền bỉ.

Người có sự kiên trì sẽ không bị gục ngã trước khó khăn, vì họ tin rằng sau cơn mưa trời sẽ lại sáng. Người biết nỗ lực luôn chủ động thay đổi, hoàn thiện bản thân từng chút một. Họ không so đo thành quả nhất thời, mà tập trung từng bước đi vững chắc trên chặng đường dài.

Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay, có không ít bạn trẻ dễ chán nản, bỏ cuộc khi chưa gặp kết quả như mong muốn. Điều đó khiến họ không khám phá được tiềm năng thực sự của chính mình. Vì vậy, kiên trì và nỗ lực không chỉ là lựa chọn mà còn là trách nhiệm của mỗi người đối với tương lai của chính mình.

Tóm lại, sự kiên trì và nỗ lực chính là ánh sáng dẫn đường cho mỗi con người trên hành trình chạm tới ước mơ. Bởi lẽ, "thành công không dành cho người nhanh nhất, mà dành cho người không bao giờ dừng lại".

Người có máy sấy tóc giàu hơn. Vì người có quạt điện nghèo đến mức phải dùng quạt cho mát, còn người có máy sấy tóc thì giàu đến mức... thổi tiền cho khô !

   Đoạn thơ trên trích từ bài "Tre Việt Nam" của nhà thơ Nguyễn Duy – là một khúc ca đầy tự hào và cảm xúc về hình tượng cây tre, biểu tượng cho con người và tinh thần dân tộc Việt.

🔍 1. Biện pháp nghệ thuật được sử dụng:

  Tác giả đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ đặc sắc, cụ thể là:

Nhân hóa:

- “Nòi tre đâu chịu mọc cong”, “Tre nhường” – Cây tre như một con người kiên cường, có lòng tự trọng, biết hy sinh.

Ẩn dụ:

- “Chưa lên đã nhọn như chông lạ thường” – Tre như một người chiến sĩ sẵn sàng chiến đấu từ khi còn non.

Hình ảnh đối lập – tương phản:

- “Lưng trần phơi nắng phơi sương” ↔ “manh áo cộc” – Gợi hình ảnh tre gian khổ, chịu đựng, mộc mạc nhưng kiên cường.

Giọng điệu:

- Giản dị, đậm chất dân gian nhưng sâu lắng, thấm đượm tinh thần yêu nước.

🌿 2. Hình ảnh em thích nhất và lý do:

- “Chưa lên đã nhọn như chông lạ thường”

   Vì hình ảnh này vừa táo bạo vừa sâu sắc, thể hiện khí chất quật cường, bất khuất của cây tre – tượng trưng cho người Việt Nam. Nó khiến em liên tưởng đến những con người nhỏ bé nhưng luôn sẵn sàng chiến đấu, không chịu khuất phục, kể cả khi chưa trưởng thành.

1. Don't worry. I (will give) him your message when I (see) him.

→ Tương lai đơn (will give) + hiện tại đơn (see) trong mệnh đề thời gian.

2. She (is studying) maps in Geography.

→ Hiện tại tiếp diễn để chỉ hành động đang diễn ra.

3. What (are) you (doing) tonight?

→ Câu hỏi ở hiện tại tiếp diễn để hỏi kế hoạch tương lai gần.

4. I (started) doing charity when I (was) a first-year student.

→ Hành động đã xảy ra trong quá khứ → quá khứ đơn

5. My performance (was not) really good. I (did not feel) happy about it.

→ Toàn bộ là hành động quá khứ đơn

6. My vacation in Hue (was) wonderful.

→ Diễn tả một kỳ nghỉ đã qua → quá khứ đơn

7. Trung (is eating) chicken and rice for dinner.

→ Hành động đang diễn ra hiện tại → hiện tại tiếp diễn