Giới thiệu về bản thân
Câu 1 : Bài thơ "Để đến Sầm Nghi Đống" (hay còn gọi là "Qua đền Sầm Nghi Đống") của Hồ Xuân Hương là một tác phẩm trào phúng đặc sắc, thể hiện thái độ coi thường danh vọng hão huyền và bản lĩnh cá tính mạnh mẽ của nữ sĩ. Nội dung chính của bài thơ tập trung vào việc phê phán thói đời sùng bái những nhân vật lịch sử không xứng đáng. Sầm Nghi Đống là một võ quan nhà Thanh từng sang xâm lược nước ta và bị nghĩa quân Tây Sơn đánh bại. Việc người đời lập đền thờ hắn bị nữ sĩ chế giễu sâu cay. Thái độ của Hồ Xuân Hương trong bài thơ rất ngang tàng, bất cần qua các hành động "ghé mắt trồng ngang", không tuân theo lễ giáo phong kiến (đi qua đền miếu thường phải kính cẩn). Thông điệp mà tác giả gửi gắm là sự đề cao giá trị thực, châm biếm thói a dua, trọng hư danh của xã hội lúc bấy giờ.
Câu2: Đất nước là thiêng liêng, là nơi ta sinh ra và lớn lên, là tổ ấm chung của cả dân tộc. Vì vậy, việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc không chỉ là nhiệm vụ của riêng ai mà là trách nhiệm và nghĩa vụ cao cả của mỗi công dân. Nhận thức rõ trách nhiệm này là tiền đề quan trọng để chúng ta cùng nhau hướng tới một tương lai tươi sáng, vững mạnh cho quê hương. Trách nhiệm xây dựng đất nước bắt đầu từ những hành động thiết thực, gần gũi nhất trong cuộc sống hàng ngày. Đối với học sinh, sinh viên, đó là nỗ lực không ngừng trong học tập, rèn luyện đạo đức, nâng cao kiến thức và kỹ năng. Kiến thức chính là chìa khóa để mở ra cánh cửa phát triển kinh tế, khoa học kỹ thuật cho đất nước trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng. Mỗi người lao động, dù ở bất kỳ ngành nghề nào, đều có thể đóng góp bằng sự tận tâm, sáng tạo, hoàn thành tốt công việc được giao. Lao động chân chính không chỉ mang lại thu nhập, làm giàu cho bản thân và gia đình mà còn trực tiếp tạo ra của cải vật chất, thúc đẩy nền kinh tế quốc gia phát triển. Bên cạnh đó, việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bài trừ các tệ nạn xã hội cũng là cách chúng ta xây dựng một xã hội văn minh, lành mạnh. Bảo vệ đất nước Trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc không chỉ giới hạn ở việc cầm súng chiến đấu nơi biên giới, hải đảo. Bảo vệ đất nước trong thời bình còn là việc nâng cao ý thức cảnh giác trước những âm mưu diễn biến hòa bình, những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch. Mỗi công dân cần tuân thủ nghiêm chỉnh pháp luật, giữ gìn trật tự an toàn xã hội, đóng góp vào sự ổn định chung của đất nước. Bảo vệ môi trường sống, tài nguyên thiên nhiên cũng là cách chúng ta bảo vệ "ngôi nhà chung", đảm bảo sự phát triển bền vững cho thế hệ tương lai. Những hành động nhỏ như tiết kiệm điện, nước, không xả rác bừa bãi, tham gia các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng đều thể hiện trách nhiệm của người công dân đối với đất nước. Tóm lại, trách nhiệm của mỗi người trong việc xây dựng và bảo vệ đất nước là một nghĩa vụ xuyên suốt cuộc đời. Bằng những hành động cụ thể, dù nhỏ bé nhưng đầy ý nghĩa, mỗi chúng ta đều đang góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp của dân tộc. Nhận thức rõ và hành động theo trách nhiệm này sẽ giúp chúng ta xây dựng một nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh, và bảo vệ vững chắc nền độc lập, chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.
2. Trợ từ và từ tượng hình
- Trợ từ: Từ "đến" (trong câu "Để đến Sầm Nghi Đồng").
- Từ tượng hình: Từ "cheo leo" (trong câu "Kia đền Thái thú đứng cheo leo").
3. Từ ngữ miêu tả thái độ của nữ sĩ và nhận xét
- Từ ngữ: "ghé mắt" và "trồng ngang".
- Nhận xét: Thái độ của nữ sĩ là ngang tàng, bất cần, có phần chế giễu và coi thường sự kiện lịch sử cũng như nhân vật Sầm Nghi Đống. Hành động "ghé mắt" thể hiện cái nhìn hời hợt, không coi trọng; "trồng ngang" bộc lộ sự thách thức, không cúi đầu, đi ngược lại với lẽ thường (đi qua đền miếu thường phải tỏ thái độ tôn kính). Thái độ này thể hiện bản lĩnh mạnh mẽ và tư tưởng tiến bộ của Hồ Xuân Hương.
4. Biện pháp tu từ trong đoạn thơ "Ghé mắt trồng ngang thấy bảng treo / Kia đền Thái thú đứng cheo leo" Biện pháp tu từ chính được sử dụng là nghệ thuật đối (trong hai câu thơ này):
- "Ghé mắt trồng ngang" đối với "đứng cheo leo".
- Tạo nhịp điệu cân đối, hài hòa cho câu thơ.
- Làm nổi bật hành động và thái độ của nữ sĩ (coi thường) tương phản với vẻ uy nghi, vững chãi của ngôi đền (đứng cheo leo).
- Gia tăng tính biểu cảm, nhấn mạnh sự châm biếm, mỉa mai của tác giả đối với vị quan Thái thú và thói đời sùng bái những thứ hão huyền.
5. Thông điệp tác giả gửi gắm qua bài thơ Thông điệp chính mà tác giả gửi gắm là sự phê phán sâu sắc thói đời trọng hư danh, sùng bái những nhân vật không xứng đáng. Đồng thời, bài thơ cũng thể hiện bản lĩnh, cá tính mạnh mẽ, tư tưởng tiến bộ của Hồ Xuân Hương, người dám nhìn thẳng vào sự thật, vượt qua những khuôn phép xã hội đương thời để bày tỏ chính kiến của mình.
Cuộc sống luôn có mặt phải mặt trái, có người tốt người xấu, cũng như có người sống có trách nhiệm, có người lại vô trách nhiệm. Vô trách nhiệm chính là việc mỗi con người trốn tránh trước lỗi lầm, những hành động chưa đúng của mình, không có ý thức, trách nhiệm trước công việc của bản thân. Vô trách nhiệm là một tính xấu mà mỗi chúng ta cần phải bài trừ. Người vô trách nhiệm thường không quan tâm, mặc kệ những công việc mà bản thân mình được giao, không hoàn thành đúng hạn công việc hoặc chất lượng công việc không được tốt; không dám nhìn nhận thực tế vào những lỗi lầm của mình. Họ cũng là người không biết giữ lời hứa, từ đó vô tình khiến cho lời nói của mình trở nên mất giá trị, ảnh hưởng đến uy tín của bản thân. Người vô trách nhiệm là những người khó có được sự tin tưởng, tín nhiệm từ người khác, ngay cả công việc bản thân cũng không có trách nhiệm hoàn thành thì khó có thể làm được việc lớn, khó có được thành công trong cuộc sống.Vô trách nhiệm là một tính xấu không mang lại lợi ích cho con người, ngược lại nó khiến cuộc sống của chúng ta không phát triển được, chính vì thế, chúng ta cần gạt bỏ thói vô trách nhiệm, sống có trách nhiệm với bản thân, với cuộc sống của mình cũng như có trách nhiệm với xã hội. Bên cạnh đó trong xã hội có nhiều người sống có trách nhiệm với bản thân, luôn nỗ lực vươn lên, sẵn sàng chịu trách nhiệm trước hành vi, lỗi lầm của mình, biết suy nghĩ cho cục diện,… những người này xứng đáng là tấm gương sáng để chúng ta học tập và noi theo. Mỗi chúng ta chỉ được sống một lần, hãy sống và trở thành một người tốt, có trách nhiệm và giúp ích cho xã hội, khiến cho đất nước phát triển bền vững, giàu đẹp.
Câu 2. Đối tượng trào phúng Đối tượng trào phúng trong bài thơ là chính bản thân tác giả (Nguyễn Khuyến).
Câu 3. Ý nghĩa từ "làng nhàng" và thái độ, cảm xúc của tác giả "Làng nhàng" có nghĩa là ở mức độ trung bình, bình thường. Từ này thể hiện thái độ tự trào, hài hước của tác giả về bản thân, đồng thời ẩn chứa sự phê phán thói đời chạy theo danh lợi.4. Nghệ thuật trào phúng trong hai câu thơ Nghệ thuật trào phúng được sử dụng là ẩn dụ và chơi chữ. Tác giả ví von thời cuộc như ván cờ và cuộc đánh bạc dang dở, đồng thời dùng các cụm từ "không còn nước" (mất nước) và "chạy làng" (cáo quan về quê) với hai nghĩa khác nhau, tạo tiếng cười sâu cay về sự bất lực trước thời thế.
Câu 4. Nghệ thuật trào phúng trong hai câu thơ Nghệ thuật trào phúng được sử dụng là ẩn dụ và chơi chữ. Tác giả ví von thời cuộc như ván cờ và cuộc đánh bạc dang dở, đồng thời dùng các cụm từ "không còn nước" (mất nước) và "chạy làng" (cáo quan về quê) với hai nghĩa khác nhau, tạo tiếng cười sâu cay về sự bất lực trước thời thế.
Câu 5. Ý hiểu về hai câu thơ Hai câu thơ bộc lộ tâm trạng chán chường, mỉa mai của tác giả về danh vị hão huyền ("bia xanh, bảng vàng"). Tác giả tự thấy mình vô dụng, không làm được gì giúp ích cho đời dù đã đỗ đạt cao, thể hiện sự hổ thẹn với chính mình và chế giễu xã hội trọng hư danh.
Câu 6. Hành động của giới trẻ ngày nay để cống hiến, xây dựng quê hương đất nước Giới trẻ ngày nay cần học tập, rèn luyện nâng cao năng lực, giữ vững lý tưởng, sống có trách nhiệm với cộng đồng, và biết vận dụng kiến thức một cách linh hoạt, sáng tạo vào thực tiễn để cống hiến cho quê hương.
D