Câu 2 :Đối tượng trào phúng chính trong bài thơ là chính bản thân tác giả (Nguyễn Khuyến), thể hiện qua tiếng cười tự giễu, tự châm biếm mình.

Câu 3

• Nghĩa của từ "làng nhàng": Trong ngữ cảnh bài thơ (câu thơ: "Chẳng gầy chẳng béo, chỉ làng nhàng"), "làng nhàng" có nghĩa là ở mức độ trung bình, bình thường, không có gì nổi bật, không hơn không kém so với người khác.
• Thái độ, cảm xúc của tác giả: Từ này góp phần thể hiện thái độ tự tiếu, tự giễu cợt bản thân, coi mình là một người tầm thường, vô dụng, không làm được gì to tát cho đời, cho dân dù đã đỗ đạt cao.
• Câu 4
• Nghệ thuật trào phúng: Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật ẩn dụ (ẩn dụ thế sự) và chơi chữ (dùng các thuật ngữ trong trò chơi cờ bạc để nói chuyện đời).
• Tác dụng:
• • Tạo ra tiếng cười châm biếm sâu cay.
  • So sánh việc quan (ra làm quan giúp nước) như ván cờ, cuộc bạc, nhưng lại "hết nước", "chạy làng", thể hiện sự bất lực, vô dụng của chính mình và của cả triều đình phong kiến lúc bấy giờ trước thời cuộc đất nước bị thực dân Pháp xâm lược.
  • Bộc lộ nỗi đau đáu, sự ngán ngẩm của nhà thơ trước hiện thực đen tối
  • Câu 5 Hai câu thơ này thể hiện đỉnh cao của tiếng cười tự trào và nỗi đau xót của Nguyễn Khuyến:
  • Nguyễn Khuyến tự ngán ngẩm, khinh bỉ chính bản thân mình vì dù đã đỗ đạt cao (có "bia xanh" khắc tên, có "bảng vàng" vinh danh - những biểu tượng của học vị tiến sĩ danh giá).
  • Tuy nhiên, trong hoàn cảnh đất nước cần người tài phò vua giúp nước, ông lại bất lực, phải cáo quan về quê, không làm được gì có ích.
  • Câu 6 Từ thông điệp của bài thơ "Tự trào" (phê phán thói vô trách nhiệm, sự bất tài của kẻ sĩ phong kiến), giới trẻ ngày nay cần rút ra bài học về tinh thần trách nhiệm và hành động thực tế:
  • Nâng cao nhận thức và trách nhiệm: Hiểu rõ trách nhiệm của mình với cộng đồng, đất nước, tránh lối sống "làng nhàng", thờ ơ, vô cảm.
  • Học tập và rèn luyện không ngừng: Dù có bằng cấp, danh vị cao đến đâu, cũng cần không ngừng học hỏi, rèn luyện năng lực thực chất để ứng dụng vào thực tiễn.
  • Chủ động cống hiến: Tích cực tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện, đóng góp sức trẻ, trí tuệ vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc bằng những hành động cụ thể, thiết thực nhất.

  ---

  bài làm

  Mỗi con người sinh ra đều mang một sứ mệnh riêng. Chúng ta được lựa chọn mục tiêu, lựa chọn lí tưởng sống, lựa chọn cách rèn luyện trí tuệ, nhân phẩm cho bản thân mình. Nhưng hơn tất cả, chúng ta cần phải rèn luyện cho mình một tinh thần trách nhiệm và nhận thức đúng đắn, tránh xa thói vô trách nhiệm.

  Trước hết, chúng ta cần hiểu thế nào là tinh thần trách nhiệm và thói vô trách nhiệm. Tinh thần trách nhiệm chính là ý thức, hành vi luôn làm tốt và trọn vẹn công việc, nhiệm vụ được giao, có lý tưởng, mục đích sống, cố gắng vươn lên trong cuộc sống. Còn thói vô trách nhiệm trái ngược trách nhiệm, đó là việc không có ý thức hoàn thành đúng công việc được giao cũng như vươn lên trên mà buông bỏ, phó mặc cho hoàn cảnh, chỉ chạy theo sở thích cá nhân của mình.

  Dấu hiệu để nhận biết người có tinh thần trách nhiệm và người vô trách nhiệm cũng hoàn toàn khác nhau. Người có trách nhiệm là người luôn hoàn thành đúng hạn và làm tốt công việc được giao; không phải để người khác đốc thúc, nhắc nhở mình; biết nhìn vào thực tế, biết chấp nhận những lỗi lầm của bản thân và có ý thức sửa chữa, khắc phục những lỗi lầm đó. Ngược lại, người vô trách nhiệm thường không quan tâm, mặc kệ những công việc mà bản thân mình được giao, không hoàn thành đúng hạn công việc hoặc chất lượng công việc không được tốt; không dám nhìn nhận thực tế vào những lỗi lầm của mình.

  Sống với tinh thần trách nhiệm giúp con người ta trưởng thành hơn, biết sắp xếp công việc hợp lí, biết vươn lên trong cuộc sống; được người khác tín nhiệm, tin tưởng từ đó con đường đi đến thành công trở nên dễ dàng hơn. Còn thói vô trách nhiệm mang đến cho người ta nhiều tác hại, nó làm ta mất lòng tin ở mọi người, khó thành công trong công việc và cuộc sống…

  Chúng ta không được lựa chọn nơi mình sinh ra nhưng được tự do lựa chọn cuộc sống và định hướng cá nhân. Chính vì vậy, chúng ta hãy trở thành một công dân tốt để người khác học tập theo. Khi chúng ta rèn luyện được đức tính “trách nhiệm”, ta sẽ rèn luyện được nhiều đức tính quý báu khác.

  Là một chủ nhân tương lai của đất nước, chúng ta cần có trách nhiệm với chính bản thân mình cũng như có trách nhiệm xây dựng một đất nước giàu đẹp văn minh. Để làm được điều đó, ngay từ bây giờ, mỗi chúng ta hãy cố gắng rèn luyện cho mình tinh thần trách nhiệm và đẩy xa thói vô trách nhiệm.

Bài làm
Cuộc đời mỗi con người là những chuyến đi dài ngắn khác nhau. Sau mỗi chuyến đi ấy, chúng ta lại đón nhận thêm được nhiều điều mới mẻ. Em may mắn được tham gia rất nhiều chuyến tham quan, nhưng chuyến tham quan mà em nhớ nhất là chuyến tham quan Mai Châu – Hòa Bình năm ngoái. Chuyến đi giúp chúng em khám phá vẻ đẹp quê hương đất nước và bồi dưỡng tình cảm với mảnh đất xinh đẹp này.
Thời điểm cuối tháng 11, đầu tháng 12 năm học lớp 7, lớp chúng em tổ chức một chuyến đi tham quan xa 2 ngày 1 đêm. Thông báo đột ngột đến khiến cả lớp bất ngờ và vô cùng vui sướng. Đứa nào đứa ấy đều nôn nóng, rối rít chuẩn bị đồ đạc. Hai ngày sau đó, chúng tôi xuất phát. Xe du lịch chầm chậm rời khỏi nội thành thủ đô, ánh nắng khuất dần sau những tòa nhà cao chót vót.
Đến gần trưa, núi đồi và những rừng cây xanh mát nhanh chóng choáng ngợp trước tầm mắt háo hức của chúng em. Hòa Bình đã chập chững bước chân sang mùa đông nên càng lên cao, những hạt mưa li ti càng lất phất. Chúng em nghỉ chân tại Đào Thung Khe (Đèo đá trắng). Đứng trên đèo nhìn xuống, em nhìn thấy toàn cảnh thung lũng Mai Châu từ trên cao. Bác lái xe còn nói, một ngày ở Thung Khe cũng như trải qua 4 mùa trong năm vậy. Xe lại lăn bánh, bác tài xế vừa cẩn thận cầm lái vừa giải thích một chút địa hình nơi này, những dãy núi đá đỏ gạch kia, mỗi lần mưa bão lại sụp xuống, gây bao nguy hiểm cho người đi đường và người dân nơi đây.
Chiều đến, một thiếu nữ xinh xắn mặc trang phục người Mèo đến hướng dẫn đoàn tham quan chúng em. Chị ấy mặc váy xòe rực rỡ, nói giọng miền Bắc lại vô cùng tốt. Lần lượt dẫn chúng tôi đến các điểm tham quan. Mai Châu vào tháng 10, 11, 12 ngập tràn những cánh rừng hoa đào, hoa mận trắng xóa. Địa điểm đầu tiên là Bản Lác và bản Poom Coọng - 2 làng du lịch lớn nhất và đông đúc nhất ở Mai Châu. Đến đây, chúng tôi được thưởng thức đặc sản Mai Châu, mua quà lưu niệm và khám phá những nét văn hóa, đời sống, lễ hội của người dân Mai Châu. Đi hết hai bản này trời cũng sập tối, đoàn trở về nhà sàn, ăn uống, vui chơi. Trong đêm hôm ấy, lũ chúng em lần đầu tiên nằm cạnh bên nhau, thì thầm nhỏ to những câu chuyện bí mật.
Sáng sớm hôm sau, em giật mình nghe tiếng gà như tiếng gà ở những miền quê, không khí Mai Châu yên bình và trong lành vô cùng. Chúng em đánh răng, rửa mặt, ăn sáng rồi lại lên những chiếc xe điện, tiếp tục tham quan. Nơi chúng tôi đến là Hang Mỏ Luông và Hang Chiều - 2 quần thể hang động lớn và đặc sắc ở Mai Châu. Bước vào hang động, tôi ngỡ ngàng nhìn ngắm những nhũ đá hàng nghìn năm tuổi, nhiều hình thù và màu sắc cực đẹp, không thua gì nhũ đá ở Phong Nha Kẻ Bàng.

Xe điện chầm chậm chạy qua những bản làng của người dân tộc, những cánh đồng lúa bao la dần ngả vàng, người dân nơi đây dõi mắt theo xe. Cuộc sống của họ còn rất nhiều khó khăn. Nhìn những thiếu nữ còn ít tuổi đã hai tay ôm hai đứa trẻ, lòng em trào dâng niềm thương cảm. Trên con đường về nhà sàn, chúng tôi gặp cả những gia đình người nước ngoài, họ vui vẻ đạp xe, thân thiện vẫy tay chào chúng em .
uộc vui nào cũng đến hồi kết, chúng em dạo quanh những khu bán đồ của người dân địa phương, mua quà lưu niệm. Những ống cơm lam thơm ngọt ngào, những vật dụng, trang phục thổ cẩm xinh đẹp khiến mọi người nhìn không chớp mắt. Tạm biệt Mai Châu, xe ngược đường quay lại thủ đô. Điều đặc biệt trong chuyến đi ấy là trên đường về, chúng em còn được tự tay vào những vườn cam Cao Phong, hái những quả cam tươi để mang về.

câu 1 :Bài thơ "Cảnh ngày hè" được viết theo thể thơ Thất ngôn xen lục ngôn
câu 2 :Bốn dòng thơ đầu của bài thơ đã mở ra một khung cảnh ngày hè tràn đầy sức sống và màu sắc:
-Hoè lục đùn đùn tán rợp giương: Hình ảnh cây hòe xanh tươi, tán lá rậm rạp vươn cao che mát, tạo nên một không gian xanh biếc, dịu mát giữa trưa hè. Từ láy "đùn đùn" gợi tả sự phát triển mạnh mẽ, sum suê của cây lá.
-Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ: Cây thạch lựu bên hiên nhà nở hoa đỏ rực rỡ, như phun ra những đốm lửa nhỏ, làm bừng sáng cả không gian. Từ "phun" gợi cảm giác về sự tươi mới, căng tràn sức sống của sắc hoa.
-Hồng liên trì đã tiễn mùi hương: Ao sen hồng ngát hương thơm lừng, lan tỏa khắp không gian, mang đến sự thư thái, dễ chịu. Từ "tiễn" (dư ra, ngát ra) nhấn mạnh sự phong phú, đậm đà của hương sen.
câu 3: Trong câu thơ:
"Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương."

Biện pháp tu từ đảo ngữ được sử dụng rất hiệu quả. Việc đảo các từ láy "Lao xao" và "Dắng dỏi" lên đầu câu có tác dụng nhấn mạnh và làm nổi bật âm thanh, tạo ấn tượng mạnh mẽ về sự sống động của cảnh vật.

* "Lao xao chợ cá làng ngư phủ": Âm thanh "lao xao" của chợ cá làng chài vào buổi chiều tà gợi tả một cuộc sống bình yên, nhộn nhịp, con người sum vầy sau một ngày lao động.
* "Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương": Tiếng ve kêu "dắng dỏi" (inh ỏi) như tiếng đàn vào lúc chiều tà, khi mặt trời sắp lặn, gợi lên một cảm giác vừa tĩnh lặng, vừa ồn ào của thiên nhiên, tạo nên một bản hòa tấu đặc trưng của mùa hè.

Sự đảo ngữ này không chỉ tăng tính biểu cảm, tạo nhịp điệu cho câu thơ mà còn thu hút sự chú ý của người đọc vào những âm thanh đặc trưng của cuộc sống và thiên nhiên, giúp người đọc cảm nhận rõ nét hơn bức tranh chiều hè.
câu 4 : Trong hai dòng thơ cuối:
''Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng
Dân giàu đủ khắp đòi phương''

Tác giả đã bộc lộ khát vọng cháy bỏng về một cuộc sống thái bình, an lạc, hạnh phúc cho nhân dân. Nguyễn Trãi muốn có được cây đàn của vua Ngu Thuấn để tấu lên khúc "Nam phong", một khúc ca tượng trưng cho sự thịnh trị, nhân dân ấm no, sung túc. Đây không chỉ là ước mơ cá nhân mà còn là nỗi lòng của một người luôn trăn trở vì dân, vì nước, thể hiện tấm lòng yêu nước, thương dân sâu sắc của ông
câu 5 :Chủ đề của bài thơ là vẻ đẹp của thiên nhiên ngày hè và khát vọng về một cuộc sống an lạc, hạnh phúc cho nhân dân.em xác định như vậy là vì em dựa vào toàn bộ nội dung bài thơ, từ những câu thơ miêu tả cảnh vật thiên nhiên tươi đẹp, sống động đến hai câu thơ cuối cùng bộc lộ trực tiếp tấm lòng của tác giả.
câu 6: Từ niềm vui giản dị mà Nguyễn Trãi tìm thấy trong thiên nhiên ngày hè, tôi rút ra được bài học quý giá cho bản thân trong việc giữ gìn tinh thần lạc quan, biết tận hưởng những điều bình dị quanh mình. Đó là học cách chậm lại, quan sát và cảm nhận vẻ đẹp của cuộc sống xung quanh. Trong cuộc sống hiện đại hối hả, chúng ta thường bỏ qua những điều nhỏ bé nhưng ý nghĩa. Một buổi sáng ngắm bình minh, một chiều tà ngắm hoàng hôn, lắng nghe tiếng chim hót hay đơn giản là tận hưởng hương vị của một tách trà nóng có thể mang lại niềm vui và sự bình yên. Việc trân trọng những khoảnh khắc giản dị, kết nối với thiên nhiên sẽ giúp ta nuôi dưỡng tâm hồn, giữ vững tinh thần lạc quan và biết ơn cuộc sống