a. Đất phù sa có giá trị như thế nào đối với sản xuất nông nghiệp và thủy sản ở nước ta?

Đất phù sa là một trong những loại đất quý giá và màu mỡ nhất ở Việt Nam, đặc biệt tập trung ở các vùng đồng bằng như Đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long. Loại đất này có giá trị cao đối với sản xuất nông nghiệp và thủy sản vì:

• Độ phì nhiêu cao: Đất phù sa chứa nhiều chất dinh dưỡng, giúp cây trồng phát triển tốt, năng suất cao.
• Thích hợp trồng lúa nước: Đây là loại đất lý tưởng cho cây lúa – cây lương thực chủ lực của nước ta.
• Dễ canh tác: Kết cấu tơi xốp, giữ nước tốt nhưng cũng thoát nước dễ dàng, thuận lợi cho việc trồng trọt.
• Phát triển thủy sản: Các vùng ven sông, ven biển có đất phù sa cũng là nơi thuận lợi cho nuôi trồng thủy sản nước ngọt và nước lợ (nuôi cá, tôm…).

b. Trình bày hiện trạng và nguyên nhân thoái hoá đất ở nước ta hiện nay

Hiện trạng:

• Diện tích đất bị thoái hóa ở Việt Nam đang ngày càng gia tăng.
• Biểu hiện của thoái hoá đất gồm: xói mòn, rửa trôi, nhiễm mặn, nhiễm phèn, suy giảm độ phì nhiêu, ô nhiễm đất do hóa chất và kim loại nặng.
• Các khu vực bị ảnh hưởng nghiêm trọng là vùng đồi núi, Tây Nguyên, miền Trung (xói mòn), Đồng bằng sông Cửu Long (nhiễm mặn, phèn), và khu công nghiệp (ô nhiễm đất).

Nguyên nhân:

• Canh tác không hợp lý: Lạm dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu; khai thác đất quá mức, đốt nương làm rẫy.
• Phát triển công nghiệp và đô thị: Xả thải chất độc hại, lấn chiếm đất nông nghiệp.
• Tác động của biến đổi khí hậu: Nước biển dâng, hạn hán, lũ lụt góp phần làm suy thoái đất.
• Nạn chặt phá rừng: Gây xói mòn, rửa trôi đất, đặc biệt ở vùng núi.

1:A  2:B