Lý thuyết Bài 10. Châu Á từ năm 1945 đến năm 1991 (P3) SVIP

III. ẤN ĐỘ

1. Ấn Độ từ năm 1945 đến năm 1950

- Trong giai đoạn 1945 - 1950, Đảng Quốc đại tiếp tục lãnh đạo phong trào đấu tranh chống thực dân Anh phát triển.

- Nhân dân Ấn Độ đã sử dụng nhiều hình thức đấu tranh khác nhau: Biểu tình, bãi công và khởi nghĩa vũ trang.

- Một số sự kiện tiêu biểu:

+ 1946: Khởi nghĩa của 2 vạn thủy binh tại Bom-bay.

Hình 1. Cảng Bom-bay sau chiến tranh

+ 1947: Để đối phó với phong trào đấu tranh, thực dân Anh buộc phải nhượng bộ và thực hiện phương án Mao-bát-tơn, chia Ấn Độ thành hai quốc gia tự trị:

• Ấn Độ theo Ấn Độ giáo
• Pa-ki-xtan theo Hồi giáo.

+ 26-1-1950: Ấn Độ chính thức trở thành nước Cộng hòa, thực hiện một hệ thống chính trị mới, khẳng định sự độc lập và tự chủ của mình.

Hình 2. Văn bản gốc của Lời nói đầu trong Hiến pháp Ấn Độ. Hiến pháp Ấn Độ có hiệu lực vào ngày 26 tháng 1 năm 1950

=> Phong trào đấu tranh giành độc lập của Ấn Độ đưa đất nước vào một giai đoạn phát triển mới, có ảnh hưởng lớn đến các phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.

2. Ấn Độ từ năm 1950 đến năm 1991

a. Tình hình chính trị:

- Đối nội:

+ Dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng P. Nê-ru (1947 - 1965), Chính phủ Liên bang Ấn Độ đã duy trì được sự ổn định.

+ Tuy nhiên, từ năm 1965 đến 1991, Ấn Độ gặp nhiều khó khăn về chính trị, đặc biệt là sự phân hóa trong Đảng Quốc đại và phong trào li khai diễn ra mạnh mẽ hơn.

Hình 3. Thủ tướng P. Nê-ru (1947 - 1965)

- Đối ngoại:

+ Ấn Độ theo đuổi chính sách hòa bình, trung lập và tích cực ủng hộ các phong trào đấu tranh giành độc lập của các dân tộc thuộc địa.

+ Ấn Độ cũng là một trong những quốc gia sáng lập Phong trào không liên kết.

b. Tình hình kinh tế:

- Ấn Độ bắt đầu quá trình xây dựng và phát triển đất nước sau khi giành được độc lập.

- Dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Chính phủ, Ấn Độ đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể:

+ Nông nghiệp: Thực hiện thành công "Cách mạng xanh", Ấn Độ đã trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới.

Hình 4. Ấn Độ đã trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới

+ Công nghiệp: Đến cuối thế kỉ XX, Ấn Độ đã vươn lên trở thành cường quốc công nghiệp, đứng trong top 10 quốc gia có nền công nghiệp phát triển.

+ Khoa học và kĩ thuật:

• Năm 1974, Ấn Độ thành công trong việc thử nghiệm bom nguyên tử.
• Năm 1975, Ấn Độ bắt đầu nghiên cứu và phát triển khoa học công nghệ.
• Cuối những năm 1980, Ấn Độ đã tiến hành cuộc “Cách mạng chất xám”, trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu phần mềm lớn nhất thế giới.

Hình 5. Hình ảnh Ấn Độ kích nổ thành công vũ khí hạt nhân đầu tiên của mình

- Tuy nhiên, trong suốt giai đoạn 1950 - 1991, kinh tế Ấn Độ vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn:

+ Sức mua của thị trường nội địa thấp.

+ Nguồn vốn đầu tư còn thiếu và nền kinh tế bị trì trệ trong một thời gian dài.