Lý thuyết Bài 11. Vấn đề phát triển ngành nông nghiệp (phần 1) SVIP

I. THẾ MẠNH VÀ HẠN CHẾ ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP

1. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên

a. Thế mạnh

* Địa hình và đất:

- 3/4 diện tích là đồi núi (chủ yếu là đồi núi thấp) với đất feralit➝ thích hợp trồng cây công nghiệp, cây ăn quả và phát triển chăn nuôi gia súc lớn.

Cây cà phê trồng trên đất feralit vùng đồi núi thấp

- 1/4 diện tích là đồng bằng có đất phù sa màu mỡ ➝ thích hợp trồng lúa, cây lương thực và phát triển chăn nuôi lợn, gia cầm.

* Khí hậu:

- Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, đa dạng theo vùng miền ➝ tạo điều kiện cho nền nông nghiệp nhiệt đới và đa dạng cây trồng, vật nuôi, phát triển quanh năm.

* Nguồn nước:

- Mạng lưới sông ngòi dày đặc, nhiều hồ và đầm, lượng mưa lớn và nguồn nước ngầm phong phú ➝ cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp và bồi đắp phù sa cho đồng bằng châu thổ.

Dòng sông mang nặng phù sa

* Sinh vật:

- Hệ động, thực vật phong phú, đa dạng ➝ tạo cơ sở để thuần dưỡng và lai tạo giống cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao.

b. Hạn chế

- Nằm trong khu vực chịu nhiều tác động của thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu,... ➝ ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng và gây rủi ro cho sản xuất nông nghiệp.

- Đất ở nhiều nơi đang bị thoái hoá, bình quân diện tích đất tự nhiên và đất nông nghiệp trên đầu người ở nước ta thấp ➝ hạn chế việc mở rộng sản xuất nông nghiệp hàng hoá.

Đất nông nghiệp đang ngày càng suy thoái

2. Điều kiện kinh tế – xã hội

a. Thế mạnh

* Dân cư và lao động:

- Dân số đông ➝ thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp lớn.

- Lực lượng lao động dồi dào, có kinh nghiệm, trình độ ngày càng được nâng cao ➝ thuận lợi cho việc áp dụng khoa học - công nghệ mới.

* Khoa học – công nghệ và cơ sở vật chất:

- Ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất, từ lai tạo giống cây trồng, vật nuôi đến canh tác, chế biến, bảo quản.

- Cơ sở vật chất ngày càng hoàn thiện, như công trình thủy lợi, cơ sở chế biến nông sản ➝ hỗ trợ sản xuất nông nghiệp hàng hoá quy mô lớn.

Hình thành các doanh nghiệp, cơ sở chế biến nông sản hiện đại

* Thị trường tiêu thụ:

- Mở rộng thị trường trong và ngoài nước ➝ giúp đa dạng hoá sản phẩm và xuất khẩu nông sản, đáp ứng tiêu chuẩn toàn cầu.

* Chính sách phát triển nông nghiệp:

- Chính sách hỗ trợ đầu tư, cho vay ưu đãi ➝ phát triển nông nghiệp hữu cơ và công nghệ cao, chuyển đổi sang kinh tế nông nghiệp và tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

b. Hạn chế

- Cơ sở vật chất – kĩ thuật ở một số vùng còn hạn chế, chưa hoàn thiện và đồng bộ.

- Công nghiệp chế biến ở một số vùng chưa phát triển, công nghệ còn lạc hậu nên giá trị sản phẩm không cao.

- Thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp biến động, việc đáp ứng tiêu chuẩn toàn cầu còn hạn chế.