Lý thuyết Bài 2. Địa hình Việt Nam (phần 2) SVIP

II. ĐẶC ĐIỂM CÁC KHU VỰC ĐỊA HÌNH

1. Địa hình đồi núi

Địa hình đồi núi nước ta được chia thành 4 khu vực: Đông Bắc, Tây Bắc, Trường Sơn Bắc và Trường Sơn Nam.

a. Vùng Đông Bắc

- Vị trí: nằm ở phía đông của thung lũng sông Hồng.

- Đặc điểm địa hình:

+ Chủ yếu là núi thấp, có dạng vòng cung.

+ Gồm 4 cánh cung lớn (Sông Gâm, Ngân Sơn, Bắc Sơn, Đông Triều) chụm lại ở Tam Đảo, mở rộng ra phía bắc và đông.

Các cánh cung lớn ở vùng núi Đông Bắc

- Hướng nghiêng địa hình: Tây Bắc → Đông Nam.

- Độ cao:

+ Có một số đỉnh trên 2 000 m như Tây Côn Lĩnh (2 419 m), Kiều Liêu Ti (2 402 m).

Mốc trắc địa Tây Côn Lĩnh

+ Còn có các khối núi đá vôi lớn ở Tuyên Quang, Cao Bằng (cao trên 1 000 m).

- Địa hình cac-xtơ phát triển mạnh, diện tích lớn nhất cả nước.

- Đồi núi thấp chiếm ưu thế, hình thành vùng trung du đặc sắc ở Phú Thọ, Thái Nguyên.

b. Vùng Tây Bắc

- Vị trí: Nằm giữa sông Hồng và sông Cả.

- Đặc điểm địa hình:

+ Chủ yếu là núi cao và núi trung bình, có hướng tây bắc – đông nam.

+ Dãy Hoàng Liên Sơn cao, đồ sộ nhất nước ta.

+ Đỉnh Phan-xi-păng (3 143 m) – “Nóc nhà Đông Dương”.

Đỉnh Phan-xi-păng thuộc dãy núi Hoàng Liên Sơn - đỉnh núi cao nhất Việt Nam

+ Nhiều đỉnh trên 2 000 m: Pu Ta Leng (3 096 m), Phu Luông (2 985 m).

- Các dãy núi chạy dọc biên giới Việt – Lào như Pu Đen Đinh, Pu Sam Sao.

- Các cao nguyên lớn như Tà Phìn, Sín Chải, Sơn La, Mộc Châu,... trải dài tây bắc – đông nam.

Thung lũng Sủng Là (Tuyên Quang) nằm giữa những khối núi đá vôi hùng vĩ

- Có các vùng bán bình nguyên và bồn địa rộng.

c. Vùng Trường Sơn Bắc

- Vị trí: kéo dài từ phía nam sông Cả đến dãy Bạch Mã.

- Đặc điểm:

+ Chủ yếu là núi trung bình và núi thấp.

+ Các dãy núi chạy song song, so le nhau, hướng tây bắc – đông nam.

+ Một số dãy sát biển, có hướng tây – đông.

Dãy núi Bạch Mã nhìn từ xã Chân Mây - Lăng Cô (Thành phố Huế)

+ Sườn tây rộng và thoải, sườn đông hẹp và dốc.

+ Có khối núi đá vôi Kẻ Bàng, cao 600 – 900 m, hiểm trở.

+ Một số đỉnh cao trên 2 000 m: Pu Xai Lai Leng (2 711 m), Rào Cỏ (2 235 m).

d. Vùng Trường Sơn Nam

- Vị trí: nằm phía nam dãy Bạch Mã.

- Đặc điểm:

+ Núi dạng khối, đồ sộ, với các khối núi Kon Tum và cực Nam Trung Bộ.

+ Một số đỉnh cao trên 2 000 m: Ngọc Linh (2 598 m), Chư Yang Sin (2 405 m), Ngọc Krinh (2 025 m).

Đỉnh núi Ngọc Linh được mệnh danh là "nóc nhà Tây Nguyên"

- Có các cao nguyên ba-dan xếp tầng, khá bằng phẳng: Kon Tum, Pleiku, Đắk Lắk, Mơ Nông, Lâm Viên, Di Linh.

- Tiếp nối với đồng bằng sông Cửu Long bằng địa hình bán bình nguyên.

- Ở Đông Nam Bộ nổi bật với bậc thềm phù sa cổ và các bề mặt phủ ba-dan.