Lý thuyết Bài 1. Cách mạng tư sản ở châu Âu và Bắc Mỹ (P2) SVIP

II. MỘT SỐ CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN TIÊU BIỂU

2. Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ

a. Nguyên nhân bùng nổ:

- Từ 1603 - 1732, thực dân Anh đã tiến hành xâm lược và xác lập được 13 thuộc địa ở Bắc Mỹ.

- Đến giữa thế kỉ XVIII, nền kinh tế tư bản chủ nghĩa ở 13 thuộc địa phát triển mạnh mẽ, cạnh tranh gay gắt với chính quốc.

Hình 1. Mười ba thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ (thể hiện bằng màu đỏ) năm 1775

- Để ngăn cản, thực dân Anh áp dụng nhiều biện pháp như độc quyền buôn bán, đánh thuế nặng nề, hạn chế sản xuất công - thương nghiệp ở thuộc địa.

- Thực dân Anh cai trị khắt khe, áp bức nặng nề khiến mâu thuẫn giữa nhân dân 13 thuộc địa và chính quốc ngày càng sâu sắc. → Nhân dân với mong muốn lật đổ ách thống trị, giành quyền tự do để phát triển kinh tế, văn hóa.

- Tháng 12-1773, nhân dân Bô-xtơn phản đối thuế vô lí bằng cách tấn công ba tàu chở chè của Anh. → Thực dân Anh đáp trả bằng lệnh phong tỏa cảng.

- Năm 1774, đại biểu các thuộc địa ở Bắc Mỹ họp, yêu cầu vua Anh xóa bỏ các luật cấm đoán. Vua Anh từ chối và tuyên bố sẽ trừng trị các thuộc địa nổi loạn, đồng thời chuẩn bị lực lượng đàn áp. → Tháng 4-1775, cuộc chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa chính thức nổ ra.

Hình 2. Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ

b. Kết quả, tính chất, đặc điểm, ý nghĩa:

Hình 3. Sơ đồ những sự kiện chính trong chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ

- Kết quả:

+ Năm 1776, Đại hội các thuộc địa họp tại Phi-la-đen-phi-a và thông qua Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh Hợp chủng quốc Mỹ.

+ Năm 1783, với Hòa ước Pa-ri, Anh chính thức công nhận nền độc lập của 13 thuộc địa Bắc Mỹ.

Hình 7. Tuyên ngôn Độc lập của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ (1776)

- Tính chất - Đặc điểm:

+ Đây là cuộc cách mạng tư sản diễn ra dưới hình thức chiến tranh giải phóng dân tộc.

+ Cuộc chiến do giai cấp tư sản và chủ nô lãnh đạo, mang tính triệt để hơn cách mạng tư sản Anh, vì đã giành được độc lập dân tộc, mở đường cho kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển.

- Ý nghĩa:

+ Thành lập quốc gia tư sản độc lập đầu tiên ở châu Mỹ, khẳng định sự thắng lợi của chế độ tư bản chủ nghĩa đối với chế độ thực dân phong kiến.

+ Tạo điều kiện để nước Mỹ phát triển mạnh mẽ về kinh tế, chính trị, xã hội.

+ Có ảnh hưởng lớn đến phong trào cách mạng thế giới: Cổ vũ mạnh mẽ cho Cách mạng tư sản Pháp (1789) và phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở Mỹ La-tinh (cuối thế kỉ XVIII - đầu thế kỉ XIX).